Kızılderili rezervasyonları, Amerika Birleşik Devletleri hükümeti ile çeşitli Yerli Amerikalı kabileler arasında yapılan antlaşmalarla oluşturulan, bu kabilelerin yönetimi altında olan topraklardır. Bu rezervasyonlar, genellikle kabilelerin tarihsel olarak yaşadığı toprakların küçük bir bölümünü temsil eder ve federal hükümet tarafından belirli ölçüde koruma altına alınmıştır. Ancak, bu koruma derecesi zaman içinde değişiklik göstermiştir ve rezervasyonların statüsü karmaşık hukuki ve siyasi süreçlere tabidir.
Kızılderili rezervasyonlarının kökeni, Avrupalı sömürgeciler'in Kuzey Amerika'ya gelmesiyle başlar. Sömürgeciler, Yerli Amerikalıların topraklarını ele geçirmek için çeşitli yöntemler kullanmışlardır. Bu yöntemlerden biri de, Yerli kabilelerle antlaşmalar yaparak onların topraklarını sınırlamak ve belirli bölgelere yerleşmelerini sağlamaktı.
Antlaşmalar Dönemi (1778-1871): ABD hükümeti, bu dönemde Yerli kabileleri bağımsız uluslar olarak kabul etmiş ve onlarla çeşitli antlaşmalar imzalamıştır. Bu antlaşmalar, kabilelerin toprak haklarını tanımayı ve karşılığında belirli toprakları ABD'ye devretmeyi içeriyordu. Ancak, bu antlaşmaların çoğu, Yerli kabileler için dezavantajlı koşullar içeriyordu ve sık sık ihlal edildi.
Yerleştirme Dönemi (1830-1850): Bu dönemde, Andrew Jackson'ın başkanlığı sırasında, Yerli Halkların Tehcir Edilmesi Yasası (Indian Removal Act) kabul edildi. Bu yasa, Güneydoğu'daki beş uygarlık (Çerokiler, Krikler, Çikasovlar, Çoktavlar ve Seminoleler) olarak bilinen kabilelerin zorla Mississippi Nehri'nin batısına sürülmesini öngörüyordu. Bu sürgün, "Gözyaşı Yolu" (Trail of Tears) olarak bilinir ve binlerce Yerli Amerikalının ölümüne neden olmuştur.
Rezervasyon Dönemi (1850-1900): Bu dönemde, ABD hükümeti, Yerli kabileleri belirli rezervasyonlara yerleştirmeye odaklandı. Bu rezervasyonlar, genellikle verimsiz ve küçük topraklardı. Amaç, Yerli Amerikalıları asimile etmek ve onların geleneksel yaşam tarzlarını ortadan kaldırmaktı.
Asimilasyon Dönemi (1870-1930): Bu dönemde, ABD hükümeti, Yerli Amerikalıları Amerikan toplumuna entegre etmek için çeşitli politikalar uygulamıştır. Bu politikalar arasında, Yerli çocuklarının yatılı okullara gönderilmesi (burada geleneksel dillerini ve kültürlerini öğrenmeleri yasaklanmıştır), toprakların bireysel mülkiyete geçirilmesi ve Yerli geleneklerinin bastırılması yer almıştır.
Yerli Halkların Yeniden Yapılanma Yasası (1934): Franklin D. Roosevelt tarafından imzalanan bu yasa, önceki asimilasyon politikalarını tersine çevirmeyi amaçlamıştır. Yasa, kabilelerin kendi kendilerini yönetme haklarını tanımış, topraklarını geri almalarına yardımcı olmuş ve kültürel miraslarını korumalarına destek vermiştir.
Günümüzde, ABD'de yaklaşık 326 Kızılderili rezervasyonu bulunmaktadır. Bu rezervasyonlar, farklı kabilelerin yönetimi altındadır ve her birinin kendine özgü kültürü, dili ve hükümet yapısı vardır.
Hukuki Statü: Rezervasyonlar, federal hükümetin gözetimi altında olan yarı-özerk bölgelerdir. Kabile hükümetleri, kendi toprakları üzerinde belirli bir yetkiye sahiptirler, ancak federal yasalar da geçerlidir.
Ekonomi: Rezervasyonlardaki ekonomik durum genellikle kötüdür. İşsizlik, yoksulluk ve eğitim eksikliği yaygındır. Ancak, bazı rezervasyonlar, kumarhaneler ve doğal kaynakların kullanımı sayesinde ekonomik olarak başarılı olmuştur.
Sorunlar: Rezervasyonlarda karşılaşılan sorunlar arasında, alkolizm, uyuşturucu bağımlılığı, suç oranlarının yüksekliği, sağlık hizmetlerine erişim eksikliği ve konut sorunları yer almaktadır.
Egemenlik: Kabile egemenliği, Yerli kabilelerin kendi toprakları ve halkları üzerinde sahip olduğu hakları ifade eder. Bu haklar, antlaşmalar, yasalar ve mahkeme kararlarıyla tanınmıştır. Kabile egemenliği, Yerli Amerikalıların kendi kültürlerini korumalarına, kendi geleceklerini belirlemelerine ve kendi kaynaklarını yönetmelerine olanak tanır.
Kızılderili rezervasyonları, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin önemli bir parçasıdır. Bu rezervasyonlar, Yerli Amerikalıların kimliklerini, kültürlerini ve geleneklerini korumalarına yardımcı olmuştur. Ancak, rezervasyonlar hala birçok sorunla karşı karşıyadır ve federal hükümetin, kabilelerin kendi kendilerini yönetme haklarını desteklemesi ve ekonomik kalkınmalarına yardımcı olması gerekmektedir.
Bu makale, Kızılderili rezervasyonları hakkında genel bir bilgi sunmaktadır. Daha detaylı bilgi için, ilgili kabilelerin web sitelerini ve akademik kaynakları inceleyebilirsiniz.